Η κρίση πανικού μπορεί να εμφανιστεί μόνο μία ή δύο φορές κατά τη διάρκεια της ζωής του ατόμου, συνήθως λόγω κάποιου στρεσογόνου γεγονότος. Εάν οι κρίσεις πανικού είναι συχνές, προκαλώντας στο άτομο φόβο και ανησυχίες πότε θα έρθει η επόμενη, τότε ίσως πρόκειται για διαταραχή πανικού και όχι για μεμονωμένη κρίση πανικού. Τα ποσοστά που κατά καιρούς δημοσιεύονται στην διεθνή βιβλιογραφία σχετικά με το πόσοι άνθρωποι έχουν διαταραχή πανικού και πόσοι απο αυτούς βιώνουν νυχτερινές κρίσεις, κυμαίνονται από 28% -71%.

Τα άτομα που βιώνουν νυχτερινούς πανικούς, ξυπνούν απότομα μέσα στην νύχτα σε κατάσταση πανικού, χωρίς προφανή λόγο. Τα συμπτώματα της νυχτερινής κρίσης πανικού δεν διαφοροποιούνται από αυτά κατά την διάρκεια της ημέρας. Όμως, η νυχτερινή κρίση πανικού διαφοροποιείται από άλλες καταστάσεις διέγερσης κατά την διάρκεια του ύπνου, που οφείλονται σε εφιάλτες ή ενοχλήσεις από το περιβάλλον, όπως π.χ. δυνατοί θόρυβοι. Οι περισσότεροι ασθενείς δηλώνουν ότι οι νυχτερινοί πανικοί συμβαίνουν μία (1) με τρεις (3) ώρες αφού το άτομο έχει κοιμηθεί και συνήθως δεν βιώνουν πάνω από μια κρίση την φορά. Η νυχτερινή κρίση πανικού συνήθως διαρκεί 2-8 λεπτά.

Συχνά, τα άτομα που πάσχουν από νυχτερινούς πανικούς καταλήγουν να φοβούνται να κοιμηθούν και προσπαθούν να καθυστερήσουν την έναρξη του ύπνου. Σιγά-σιγά, η αποφυγή ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική έλλειψη ύπνου, η οποία τελικά επιδεινώνει την συχνότητα των νυχτερινών πανικών και συνήθως μετά την κρίση είναι δύσκολο για το άτομο να ξανακοιμηθεί.

Ποιά είναι τα συμπτώματα:

ταχυκαρδία

εφίδρωση

τρέμουλο

αίσθηση δύσπνοιας ή ασφυξίας

αίσθηση πνιξίματος (δυσκολία στην κατάποση)

πόνο στο στήθος ή δυσφορία

ναυτία, ζαλάδα, ή τάση λιποθυμίας

αποπροσωποποίηση

φόβο ότι το άτομο θα χάσει τον έλεγχο ή θα τρελαθεί,

φόβο ότι θα πεθάνει

μουδιάσματα ή μυρμηγκιάσματα/ φαγούρα/κάψιμο

κρυάδες ή εξάψεις

Το κύριο χαρακτηριστικό είναι ότι το άτομο βιώνει σωματικά συμπτώματα τα οποία λανθασμένα ερμηνεύει ως δείγμα επικείμενης καταστροφής. Για παράδειγμα ένα σύμπτωμα όπως η ταχυκαρδία, ερμηνεύεται αποκλειστικά ως ένδειξη εμφράγματος χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι συνθήκες κάτω από τις οποίες έχει προκληθεί (π.χ. σωματική άσκηση, στρες), οι οποίες θα μπορούσαν να δικαιολογήσουν την εμφάνιση της ταχυκαρδίας. Οι κρίσεις πανικού δεν αποτελούν κίνδυνο για τη ζωή, όμως προκαλούν έντονο φόβο και επηρεάζουν την ποιότητα ζωής.

Δυστυχώς τα βαθύτερα αίτια της κρίσης πανικού και της διαταραχής πανικού παραμένουν άγνωστα. Παράγοντες που θεωρείται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο είναι τα γονίδια, το έντονο στρες αλλά και ο ευαίσθητος χαρακτήρας στο στρες και στα αρνητικά συναισθήματα

Πώς αντιμετωπίζονται

Οι δύο βασικές θεραπευτικές επιλογές είναι η ψυχοθεραπεία (π.χ. γνωστική συμπεριφορική θεραπεία) και η φαρμακευτική αγωγή (π.χ. SSRIs, SNRIs). Μπορεί να επιλεγεί μία από τις δύο θεραπείες ή συνδυασμός αυτών, ανάλογα με τις προτιμήσεις του πάσχοντα, το ατομικό ιστορικό, τη σοβαρότητα των κρίσεων αλλά και τις δυνατότητες πρόσβασης σε καθεμία από αυτές.

Πώς μπορείτε να σταματήσετε μια κρίση πανικού

Αναπνεύστε βαθιά: Κάθε τεχνική χαλάρωσης που μετριάζει την αντίδραση του οργανισμού στο στρες βασίζεται στη σωστή αναπνοή και ιδιαίτερα στις βαθιές εισπνοές.

Ρίξτε άφθονο νερό στο πρόσωπό σας: Έρευνες δείχνουν ότι το κρύο νερό ενεργοποιεί το παρασυμπαθητικό σύστημα, πυροδοτώντας βιολογικές μεταβολές που μειώνουν τους παλμούς της καρδιάς, ενεργοποιούν το πεπτικό και το ανοσοποιητικό σύστημα και προωθούν τη χαλάρωση.

Κάντε μασάζ στο κεφάλι: Είναι γνωστό πως το μασάζ είναι απολαυστικά χαλαρωτικό. Έχει αποδειχθεί στο πλαίσιο επιστημονικών μελετών ότι μεταβάλλει τη βιολογική σύσταση του ίδιου του σώματος ώστε να υποχωρήσει η επίδραση της κορτιζόλης (ορμόνη του στρες). Το μασάζ στο κεφάλι συγκεκριμένα διευκολύνει την αιμάτωση του εγκεφάλου και απομακρύνει την ένταση από τους μύες του αυχένα.

Περπατήστε έντονα: Κουνηθείτε, περπατήστε έντονα, πρόκειται για μια απλή αλλά εξαιρετικά αποτελεσματική τεχνική αποβολής του φόβου.

Ζεστάνετε τα χέρια σας: Όταν έχουμε στρες, η θερμοκρασία των χεριών μειώνεται ελαφρώς επειδή διοχετεύεται περισσότερο αίμα σε σημεία του σώματος όπου υπάρχει ένταση, όπως οι ώμοι και οι γοφοί. Τρίψτε τα χέρια σας, αγκαλιάστε μια ζεστή κούπα με τσάι και θα αισθανθείτε καλύτερα.